Chính Sách Hỗ Trợ Việc Làm Thu Nhập Và Giảm Nghèo Ở Việt Nam Hiện Nay
Xóa đói, giảm nghèo là mục tiêu xuyên suốt, quan trọng hàng đầu của Đảng và Nhà nước ta trong quá trình xây dựng đất nước. Quan điểm, chủ trương của Đảng về xóa đói giảm nghèo đã được thể hiện trong Văn kiện Đại hội Đảng qua nhiều thời kỳ, ngày càng sâu rộng, toàn diện hơn. Trong giai đoạn 2016-2022, thực hiện các chương trình xóa đói giảm nghèo theo các quan điểm, chủ trương của Đảng như: Nghị quyết số 76/2014/QH13 về đẩy mạnh thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững đến năm 2020 và chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020, giai đoạn 2021-2025. Việt Nam là một trong 30 quốc gia đầu tiên trên thế giới và là quốc gia đầu tiên của châu Á áp dụng chuẩn nghèo đa chiều, bảo đảm mức sống tối thiểu và thiếu hụt tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản (6 chiều về việc làm; y tế, giáo dục; nhà ở; nước sinh hoạt và vệ sinh; thông tin). Trong những năm qua, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận trong công tác xóa đói giảm nghèo.
Xóa đói, giảm nghèo là mục tiêu xuyên suốt, quan trọng hàng đầu của Đảng và Nhà nước ta trong quá trình xây dựng đất nước. Quan điểm, chủ trương của Đảng về xóa đói giảm nghèo đã được thể hiện trong Văn kiện Đại hội Đảng qua nhiều thời kỳ, ngày càng sâu rộng, toàn diện hơn. Trong giai đoạn 2016-2022, thực hiện các chương trình xóa đói giảm nghèo theo các quan điểm, chủ trương của Đảng như: Nghị quyết số 76/2014/QH13 về đẩy mạnh thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững đến năm 2020 và chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020, giai đoạn 2021-2025. Việt Nam là một trong 30 quốc gia đầu tiên trên thế giới và là quốc gia đầu tiên của châu Á áp dụng chuẩn nghèo đa chiều, bảo đảm mức sống tối thiểu và thiếu hụt tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản (6 chiều về việc làm; y tế, giáo dục; nhà ở; nước sinh hoạt và vệ sinh; thông tin). Trong những năm qua, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận trong công tác xóa đói giảm nghèo.
Phân bổ vốn từ chương trình giảm nghèo còn chậm
Ðồng bào H'Mông ở xã Tả Van Chư, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, trồng cây dược liệu cát cánh để giảm nghèo bền vững. (Ảnh: TL)
Theo Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, kết quả thực hiện Tiểu dự án 4.3 tại 52 địa phương trong năm 2022 cho thấy, việc ban hành các văn bản hướng dẫn cũng như việc phân bổ vốn (đầu tư phát triển và sự nghiệp) cho các đơn vị thực hiện còn chậm. Điều này dẫn đến khó khăn trong thực hiện các hoạt động có liên quan, nhất là đối với các địa phương trong việc phân bổ kinh phí, xây dựng kế hoạch thực hiện hằng năm và cả giai đoạn.
Về ngân sách thực hiện, trong năm 2022, vốn đầu tư phát triển được phân bổ 52 tỷ đồng thực hiện tại 47/63 địa phương. Vốn sự nghiệp phân bổ 140,823 tỷ đồng, trong đó thực hiện tại Trung ương là 11 tỷ đồng và thực hiện tại 47/63 địa phương là 129,823 tỷ đồng.
Việc ban hành các văn bản hướng dẫn cũng như việc phân bổ vốn (đầu tư phát triển và sự nghiệp) cho các đơn vị thực hiện còn chậm. Điều này dẫn đến khó khăn trong thực hiện các hoạt động có liên quan, nhất là đối với các địa phương trong việc phân bổ kinh phí, xây dựng kế hoạch thực hiện hằng năm và cả giai đoạn.
Vào năm 2023, vốn đầu tư phát triển là gần 183 tỷ đồng phân bổ thực hiện tại 47/63 địa phương. Vốn sự nghiệp là hơn 351 tỷ đồng. Trong đó, thực hiện tại Trung ương là khoảng 18,5 tỷ đồng và phân bổ 47/63 địa phương là 343 tỷ đồng.
Năm qua, 37/52 địa phương được cấp thẩm quyền tại địa phương phân bổ vốn đầu tư hạ tầng, trang thiết bị công nghệ thông tin để hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động, hình thành sàn giao dịch việc làm trực tuyến và xây dựng các cơ sở dữ liệu và đang triển khai thực hiện.
Trong đó, 17/37 địa phương đã bổ sung kinh phí đối ứng với 1,637 tỷ đồng; 7/37 địa phương đã triển khai giải ngân. Các địa phương còn lại đều chưa giải ngân được kinh phí.
Các địa phương đã triển khai hoạt động xây dựng cơ sở dữ liệu người tìm việc - việc tìm người. Tuy nhiên, mới 3 trong số 52 địa phương báo cáo kết quả.
Một số địa phương tổ chức 234 phiên/ngày hội việc làm với khoảng 1.700 doanh nghiệp tham gia và tư vấn, cung cấp thông tin, giới thiệu việc làm cho gần 22,3 nghìn lao động vùng nghèo, vùng khó khăn.
Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cũng nêu lên một số tồn tại, hạn chế khác trong triển khai Tiểu dự án 4.3.
Cụ thể, hoạt động đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị công nghệ thông tin để hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động, hình thành sàn giao dịch việc làm trực tuyến và xây dựng các cơ sở dữ liệu tại Tiểu dự án 4.3 có mục tiêu tập trung thực hiện tại trung tâm dịch vụ việc làm.
Tuy nhiên, một số địa phương đã phân bổ vốn về cho các cơ quan cấp huyện, do vậy đến nay chưa thể triển khai thực hiện.
Ngoài ra, Thông tư số 11/2022/TT-BLĐTBXH ngày 30/6/2022 của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội quy định “quản lý lao động gắn với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và cơ sở dữ liệu khác” gồm hoạt động “thiết kế, tổ chức cơ sở dữ liệu về người lao động” và “thu thập, chuẩn hóa, nhập dữ liệu”.
Tuy vậy, Thông tư số 46/2022/TT-BTC ngày 28/7/2022 của Bộ Tài chính chưa quy định mức chi cho các hoạt động trên. Do vậy, rất khó khăn trong quá trình bố trí, sử dụng kinh phí cho hoạt động nêu trên tại các địa phương. Hiện chưa có hướng dẫn công tác thu thập thông tin về người lao động theo mẫu số 03 Thông tư số 11/2022/TT-BLĐTBXH.
Một số địa phương chưa phân bổ kinh phí đối ứng nhằm thực hiện Tiểu dự án 4.3. Một số địa phương đã phân bổ nhưng còn rất hạn chế chưa bảo đảm theo quy định.
Các địa phương chưa thực hiện nghiêm túc chấp hành chế độ thông tin báo cáo theo đúng quy định, chưa phản ánh hết các chỉ tiêu, nội dung hoạt động cần báo cáo dẫn đến khó khăn trong quá trình tổng hợp đánh giá.
Thời gian tới, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đề nghị cần chú trọng một số giải pháp sau.
Cục Việc làm phối hợp chia sẻ, hướng dẫn các sở lao động-thương binh và xã hội các tỉnh/thành phố thực hiện đầy đủ các hoạt động trong Tiểu dự án 4.3 theo đúng quy định; thực hiện hiệu quả lồng ghép với các chương trình, dự án đẩy mạnh giải quyết việc làm, hỗ trợ phát triển thị trường lao động khác.
Tiếp tục nghiên cứu, rà soát hoàn thiện cơ chế, chính sách tạo thuận lợi trong triển khai thực hiện.
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình triển khai thực hiện, nhất là đối với chế độ báo cáo Tiểu dự án bảo đảm chính xác, kịp thời, đầy đủ.
%PDF-1.5
%µµµµ
1 0 obj
<>>>
endobj
2 0 obj
<>
endobj
3 0 obj
<>/ProcSet[/PDF/Text/ImageB/ImageC/ImageI] >>/MediaBox[ 0 0 595.44 841.68] /Contents 4 0 R/Group<>/Tabs/S/StructParents 0>>
endobj
4 0 obj
<>
stream
xœ�YKo#7¾ÈÐq|Eõ,ö8ɦ» ZÔY z(ŠîöÐìÿ?–ÉöH3š(Åbmk†¤(>>’
»ù…ÝÞÞ<
�&n¾üùã;ëþþÑ¿ü¶ÙnÙþ0°ýñúêæ ׆¿]_ô˜ô–ͬ•\)v|»¾ì{øx¸¾zíØævüùúêŽøÙÝÓÀØd'XÝIsŸïà¸vÌ*ÃmÜéµû4‘9å'
n3Æ[¡b[ò.îª$w2ßuØ€¦£�í¾n$v�mJXŽ+µv…gr§9bA.¶ é[à,}K×r¿Oß}ã„îôœè¥
Ïmz¯+ÛJë¸Ò3-ïšl%�*™³È6rŽCæÖNÑÄŽ½v¿¾4Ù¸ö™øƒ{U“Ê(‘[(ÝKNÝû°Oîìvg—·…:ä®tŸ:˜6¥<=zÇŽ•m½ç¦õi”H3‰’S¡ˆQ"‡Yô´¨«¬áÎÔÕ�%¾¬%~ *¸0-±Q¢!·È&‰ªN¸úI¾¶Ü7Ù@×å/9V„9`�[w�/Äîn«F_ŽÙÝÛ%¿]’æRÚ³Ûq¡3æzv{ÉsÚÏÕ=>mzE\½¦<ê±kLs�!JµKè¬$“QÜ`]í™gÌÇ<¯
7Ša869Þ~¬êEñÚ6Úñî½LH5Au“@ß(
hë†+-@�…˵¾T
BœP)Ž‹x
Về vấn đề này, Bộ Xây dựng trả lời cử tri tỉnh Bình Thuận như sau:
Từ trước tới nay, Đảng và Nhà nước ta luôn luôn quan tâm ban hành nhiều chính sách hỗ trợ về nhà ở, đặc biệt là hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở.
Thực hiện chính sách hỗ trợ về nhà ở đã tạo điều kiện cho các hộ nghèo có nhà ở an toàn, ổn định hơn trong cuộc sống, yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế vươn lên thoát nghèo, góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước về an sinh xã hội.
Trong giai đoạn 2015-2020, các hộ gia đình nghèo có khó khăn về nhà ở đã được Nhà nước hỗ trợ nguồn vốn vay ưu đãi (được vay tối đa 25 triệu đồng/hộ từ Ngân hàng Chính sách xã hội với lãi suất vay 3%/năm; thời hạn vay là 15 năm, trong đó thời gian ân hạn là 5 năm) theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg ngày 10/8/2015 của Thủ tướng Chính phủ với kết quả đạt trên 117.000 hộ.
Tuy nhiên, do giá cả và chi phí vận chuyển vật liệu xây dựng ngày càng tăng so với trước đây, dẫn đến chi phí làm nhà lớn, thường xuyên vượt quá khả năng chi trả của người dân nghèo dù được Nhà nước hỗ trợ.
Để giải quyết thực trạng trên, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025; Chính phủ đã ban hành Nghị định số 28/2022/NĐ-CP ngày 26/4/2022 về chính sách tín dụng ưu đãi thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn từ năm 2021 đến năm 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025.
Theo đó, định mức vốn để hỗ trợ cho các hộ nghèo có khó khăn về nhà ở 95 triệu đồng/hộ (trong đó vốn từ ngân sách Trung ương là 40 triệu đồng; vốn từ ngân sách địa phương tối thiểu là 4 triệu đồng; vốn vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội là 40 triệu đồng với lãi suất ưu đãi 3%/năm, trong thời gian 15 năm, thời gian ân hạn gốc là 5 năm; vốn từ gia đình, dòng họ và cộng đồng tối thiểu là 11 triệu đồng/hộ) để có thể xây dựng được một căn nhà theo phong tục tập quán của địa phương bảo đảm 3 cứng (nền cứng, khung - tường cứng, mái cứng).
Ngoài ra, ngày 18/1/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 90/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, theo đó Dự án 5: "Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo" thuộc chương trình có nội dung hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa, nâng cấp nhà ở hiện có bảo đảm diện tích sử dụng tối thiểu 30 m2, "3 cứng" (nền cứng, khung - tường cứng, mái cứng) và tuổi thọ căn nhà từ 20 năm trở lên. Định mức hỗ trợ: Nhà xây mới 40 triệu đồng/hộ; sửa chữa nhà 20 triệu đồng/hộ từ vốn sự nghiệp ngân sách Trung ương.
Bên cạnh đó, hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại Văn bản số 8993/VPCP-CN ngày 9/12/2021 của Văn phòng Chính phủ về tổng kết chính sách hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg ngày 10/8/2015 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng đang nghiên cứu, xây dựng dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo khu vực nông thôn giai đoạn 2021-2025 theo hướng:
(i) Có sự hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách Trung ương; (ii) tăng mức vay ưu đãi hỗ trợ nhà ở; đồng thời đề nghị các địa phương hỗ trợ thêm từ các nguồn xã hội hóa và lồng ghép việc hỗ trợ với nguồn vốn từ Quỹ "Vì người nghèo" do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quản lý.
Hiện dự thảo Quyết định đang được gửi lấy ý kiến các Bộ, ngành địa phương tại Văn bản số 607/BXD-QLN ngày 1/3/2022 và Văn bản số 3313/BXD-QLN ngày 17/8/2022, đồng thời được đăng tải trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ nhằm lấy ý kiến góp ý rộng rãi của các cơ quan, tổ chức và cá nhân.
Bộ Xây dựng sẽ tổng hợp, hoàn thiện dự thảo trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành trong thời gian tới.
